Các bệnh lý về khớp khá đa dạng và có nhiều triệu chứng tương tự nhau. Giai đoạn đầu của bệnh hầu như đều ít biểu hiện. Do đó, cần có các phương pháp thăm khám và chẩn đoán bệnh toàn diện.
1. Thăm khám qua triệu chứng lâm sàng
Đa phần các bệnh lý khớp đều có biểu hiện lâm sàng. Dựa vào chúng có thể chẩn đoán được bệnh, hoặc đưa ra các bước kiểm tra cần thiết, hợp lý mang lại kết quả chính xác nhất. Triệu chứng lâm sàng có biểu hiện ở toàn thân hoặc tại chỗ, hoặc cả hai.
- Các biểu hiện tại chỗ: đau khớp, sưng khớp, biến dạng khớp, lỏng khớp, hạn chế các động tác gì, âm thanh phát ra từ khớp, màu da…
- Các biểu hiện toàn thân: màu da, dấu hiệu trên da, dáng đi dáng đứng, sốt, nội tạng, thần kinh, giác quan…
Bên cạnh đó còn theo dõi cả thời gian đau nhiều, đau ít .
2. Các xét nghiệm thăm dò
Sau khi chẩn đoán lâm sàng, các bác sĩ sẽ lựa chọn một hoặc nhiều trong số các xét nghiệm dưới đây để bệnh nhân thực hiện. Từ đó đưa ra những phương án kiểm tra phù hợp hoặc kết luận chính xác về tình trạng của khớp.
- Xét nghiệm máu (hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu, hemoglobin, hematocrit): xác định tình trạng nhiễm độc và biến chứng của bệnh khớp.
- Xét nghiệm nước tiểu (protein, tế bào): giúp chẩn đoán luput ban đỏ thông qua tình trạng thận.
- Xét nghiệm sinh hóa máu (chức năng gan, thận, chuyển hóa muối và các chất điện giải): có giá trị trong chẩn đoán bệnh Gút và các bệnh cơ xương khớp khác.
- Xét nghiệm huyết thanh (kháng thể, kháng nguyên): tiến hành theo chỉ định của bác sĩ khi người bệnh có những biểu hiện của bệnh hệ thống.-
- Xét nghiệm dịch khớp (dịch không viêm, dịch viêm, dịch mủ và dịch máu): là cách cần thiết để chẩn đoán bệnh khớp.
- Xét nghiệm phản ứng viêm cấp: Dựa trên các phản ứng của cơ thể với yếu tố gây nhiễm. Tốc độ lắng hồng cầu là một xét nghiệm thường dùng.
Nội soi khớp: là phương pháp cho phép nhìn thấy cấu tạo bên trong khớp để tìm các dấu hiệu bất thường.
3. Các chẩn đoán hình ảnh
Hình ảnh là một trong những cách hỗ trợ chẩn đoán hiệu quả và tiên tiến của y học. Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện nay là:
- Phương pháp chụp: chụp X quang, chụp cản quang, chụp cắt lớp, chụp khô): là phương pháp chẩn đoán cơ bản để đưa ra các dự đoán ban đầu về bệnh.
- Siêu âm và chụp xạ hình: thường dùng để chẩn đoán u nang bao hoạt dịch và một số bệnh khác.
- Chụp cắt lớp vi tính và chụp cộng hưởng từ là những phương pháp giúp chẩn đoán chính xác hơn các tiên lượng bệnh.
Tùy từng đặc điểm bệnh mà quy trình khám chữa bệnh sẽ bao gồm các phương pháp khác nhau do bác sĩ chỉ định. Vì thế, khi có bất cứ biểu hiện bệnh khớp nào, nên đi khám càng sớm càng tốt để kịp thời phát hiện và điều trị.