Vật lý trị liệu chữa gù lưng là một trong những phương pháp điều trị hiệu quả nhất đối với tình trạng biến dạng cột sống vùng lưng trên. Mục tiêu chủ yếu là giảm đau, cải thiện tư thế, tăng cường sức mạnh mô mềm, cơ bắp và phạm vi vận động. Tùy từng trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định chương trình tập riêng, đảm bảo hiệu quả điều trị tối đa.
1. Gù lưng có thể được hiểu như thế nào?
Gù lưng là tình trạng phần lưng trên bị biến dạng do cột sống cong quá mức về phía trước. Mọi lứa tuổi đều có thể bị gù, đối với người già, gù thường xuất hiện do xương không còn chắc khỏe, đốt sống bị xẹp lún. Trong khi đó, nguyên nhân gây gù lưng ở trẻ sơ sinh và thanh thiếu niên thường xuất phát từ dị tật hoặc tình trạng chèn ép cột sống theo thời gian.
Đa phần các trường hợp gù nhẹ không phải là vấn đề đáng lo ngại. Người bệnh chỉ cần tập vật lý trị liệu hoặc đeo nẹp để điều chỉnh tư thế và tăng cường sức mạnh cột sống. Tuy nhiên, nếu gù làm biến dạng cấu trúc, gây đau đớn, ảnh hưởng đến hô hấp, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để điều chỉnh, tránh biến chứng nghiêm trọng về sau. (1)
Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ, triệu chứng gù lưng ở mỗi người bệnh sẽ khác nhau, điển hình như:
- Vùng lưng trên nhô cao bất thường
- Đau lưng
- Cứng cột sống
- Mệt mỏi
- Các cơ ở mặt sau đùi căng cứng.
Trong một số trường hợp, các triệu chứng tiến triển nghiêm trọng theo thời gian có thể dẫn đến:
- Yếu, tê, ngứa ran ở chân
- Mất cảm giác
- Thay đổi thói quen đại tiện hoặc bàng quang
- Khó thở
2. Vật lý trị liệu chữa gù lưng là gì?
Vật lý trị liệu chữa gù lưng là chương trình tập luyện bao gồm các bài tập giúp giảm đau, cải thiện tư thế và tăng cường sức mạnh cơ bắp để ngăn ngừa tình trạng gù lưng tiến triển. Thông qua phương pháp này, các vấn đề liên quan đến hạn chế chức năng vận động, mất sức, mất thăng bằng… cũng được kiểm soát một cách tích cực.
3. Lợi ích của phương pháp chữa gù lưng bằng vật lý trị liệu
Đối với hầu hết các trường hợp bị gù lưng, vật lý trị liệu sẽ giúp tăng cường sức mạnh cho các cơ nâng đỡ cột sống và điều chỉnh tư thế. Nếu gù nghiêm trọng, người bệnh có thể cần phải đeo nẹp để ngăn cột sống cong thêm. Vật lý trị liệu chữa gù lưng cũng có thể được chỉ định thực hiện sau phẫu thuật cột sống để tăng tốc độ phục hồi của vết thương. Lợi ích cụ thể của phương pháp điều trị này bao gồm: (3)
- Cải thiện phạm vi chuyển động cổ, vai, cột sống và giảm tình trạng cứng khớp
- Giảm căng thẳng cho cột sống
- Tăng cường sức mạnh mô mềm
- Tăng cường cơ bụng, cơ lưng để ổn định và tăng cường chức năng cột sống
- Giảm độ cứng ở xương sườn thông qua các bài tập thở bằng cơ hoành và thở bên sườn
- Điều chỉnh tư thế
4. Những bài tập vật lý trị liệu chữa gù lưng
- Các chương trình tập vật lý trị liệu sẽ được thiết kế phù hợp với từng trường hợp gù lưng. Nếu người bệnh gặp khó khăn khi đi bộ hoặc giữ thăng bằng, bác sĩ có thể yêu cầu kiểm tra bổ sung để xem xét nguy cơ té ngã. Chương trình tập luyện có thể bao gồm các bài tập chữa gù lưng sau:
- Các bài tập điều chỉnh tư thế và tăng cường cột sống: Các bài tập này tập trung vào mục tiêu giảm độ cong bất thường của cột sống, giảm đau và ngăn tình trạng gù lưng tiến triển nghiêm trọng hơn. Người bệnh đồng thời cũng kết hợp điều chỉnh tư thế trong sinh hoạt, vận động hàng ngày như đi, đứng, ngồi, nằm…
- Các bài tập giữ thăng bằng và điều chỉnh dáng đi: Mục tiêu nhằm giảm nguy cơ té ngã do gù lưng.
- Thay đổi cách thực hiện các hoạt động hàng ngày: Chuyên gia vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn người bệnh cách thực hiện các hoạt động hàng ngày như lên, xuống giường, cúi người, ngồi ghế, sử dụng bồn tắm… an toàn, dễ dàng hơn.
- Xoa bóp: Xoa bóp là liệu pháp thủ công, sử dụng các thao tác chuyển động tay nhẹ nhàng để massage, giúp giảm tình trạng cứng cơ và mô mềm. Ngoài ra, phương pháp này cũng giúp cải thiện tính linh hoạt của cột sống.
Tham khảo thêm một số bài tập điều trị các bệnh về xương khớp: